از جمله کارهاى تعقیباتى،درود و صلوات فرستادن بر نیکان وزبدههاى کمال بشرى،و لعن و نفرین بر مظاهر شرک و پلیدى وسردمداران کفر و ستم است.
در آنچه به عنوان دعاهاى تعقیب آمده،هم به موارد متعددى از«صلوات»بر مىخوریم،همه به مواردى از لعن و این،گوشهاى از تولىو تبرى در یک مکتب زنده و جهتدار است.
صلواتها که نقل شده به جاى خود.حتى در نمونههاى فراوانى،خود«اللهم صل على محمد و آل محمد»،به عنوان یکى از تعقیباتنمازها بیان شده است.
اما در مورد لعن:امام باقر(ع)مىفرماید:
«اذا انحرفت عن صلاة مکتوبة فلا تنحرف الا بانصراف لعن بنىامیة» (8) هر گاه نماز واجب را تمام کردى،جز با لعن بنى امیه،از جاى خودحرکت نکن.
چرا که آن دودمان ننگین و تبهکار،نمونه طاغوتها و از بارزترینچهرههاى مخالفتبا خط رهبران معصوم و آل پیامبر بودند و مستحقهر گونه نفرت و نفرین!
امام صادق(ع)در پى هر نماز،به چهار مرد و چهار زن(که ازدشمنان سر سخت مقام مامتبودند)لعن و نفرین مىکرد. (9) چه زیباست اسلامى که در کنار برنامههاى عبادى و الهى خویش،بیزارى از ستمگران و مفسدان و طاغوتها را هم جزء برنامههاى خود،ساخته و نماز و عبادات و حج آن،همراه با برائت و اعلام تنفر از کفار ومشرکان و منافقان است. (10 پس تعقیبات نماز،برخوردار از نوعى فریاد لعنتبر دشمنان خدا ومخالفان خط رهبرى الهى است.
امام صادق(ع)مىفرماید:همین که از نماز واجب فارغ شدى،بهدعا و تعقیب نماز مشغول باش. (3) و مىفرماید:دعا پس از نماز صبح و ظهر و مغرب،مستجاب مىشود. (4) و نیز:تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها(34 مرتبه الله اکبر،33مرتبه الحمد لله و 33 مرتبه سبحان الله) از هزار رکعت نماز مستحب،نزدخداوند بهتر است. (5)
و در حدیث مىخوانیم:هر کس این تسبیحات را بگوید،به آیه (و اذکروا الله کثیرا احزاب/41) که بمعناى زیاد یاد کردن خداونداست،عمل کرده است. (6)
البته دعا و تعقیبات به جاى خود،و ادامه کار و تلاش هم به جاىخود.و هیچکدام مانع یکدیگر نیست.بعضى مىپندارند اگر به جاىدعا،سراغ کار بروند،کامیابتر و موفقترند. رسولخدا(ص)مىفرماید:
«التعقیب بعد صلاة الفجر ابلغ فى طلب الرزق» (7) دعاى پس از نماز صبح،براى زندگى و جلب رزق،مؤثرتر است.